Gąsówka Skwarki

Gąsówka-Skwarki, Gąsówki-Skwark, skwarkowski.

Na początku XXI wieku Gąsówkę-Skwarki zamieszkuje 277 osób. Wieś zajmuje powierzchnię 600 ha. W roku 1673 właścicielem części wsi Gąsówka Skwarki i Płonka Strumieńskie był Andrzej Gąsowski o przydomku Pietrzyk. Miał on 26 poddanych. Pozostała część należała do Krzysztofa Kruszewskiego (7 osób) i Kazimierza Gąsowskiego (4 osoby).

Pierwsze dokumenty rękopiśmienne o wsi Gąsówka-Skwarki pochodzą z roku  1676.W r. 1827 wioska liczyła 24 dymy i 149 mieszkańców.Wieś Gąsówka-Skwarki, według spisu z r. 1921 należała do parafii Płonka, gminy Sokoły i powiatu Wysokie Mazowieckie. W 43 budynkach mieszkało 235 osób, w tym 9 Żydów wyznania mojżeszowego.         

Drugi człon to nazwa dzierżawcza od nazwy osobowej Skwarek, Skwarko w formie liczby mnogiej. W wieku XVI żyli m.in. Joannes Skwarko, Matis Skwarek. Do nazwy Skwarki można porównać słowo pospolite skwarek ‘kawałek usmażonej skórki’. Stanisław Rospond analizując nazwę Skwierzyna, dochodzi do wniosku, że jest to nazwa topograficzna. Podstawą wyrazu skwar w języku prasłowiańskim było skvar, co oznaczało, że osada powstała na niezbyt wysokim terenie dolinnym, jak gdyby spieczonym, wyskwarzonym, suchym.Człon pierwszy zob. Gąsówka-Oleksin.

Drugi człon nazwy – Skwarki – jest nazwą dzierżawczą.Wieś składa się z dwóch oddzielnych części.  

Dwór (część wsi Gąsówka-Skwarki)

Dwór ‘dom właściciela majątku ziemskiego, mieszkanie dziedzica’. Dwór jest nazwą kulturową. 

Pałac (część wsi Gąsówka-Skwarki)

Pałac jest nazwą kulturową. Prawdopodobnie po pewnym czasie, w innej części wsi, właściciel wystawił piękniejszy i wygodniejszy budynek mieszkalny, który nazywano pałacem.