Gąsówka-Oleksin

Gąsówka-Oleksin, Gąsówki-Oleksina, oleksiański.

Obszar wsi zajmuje 188 ha. We wsi Gąsówka-Oleksin pod koniec w. XIX był młyn. Gąsówka-Oleksin w r. 1921 liczyła 148 osób mieszkających w 30 budynkach. Wszyscy byli narodowości polskiej, ale spośród nich dwie osoby były prawosławne, a jedna wyznania mojżeszowego. W roku 1827 Gąsówka-Oleksin należała do powiatu Wysokie Mazowieckie, gminy Brzozowo, parafii Poświętne. W 28 domach mieszkały 173 osoby. Wchodziła w skład okolicy szlacheckiej, objętej wspólną nazwą Gąsówka, która istniała już w XVI wieku.

Człon pierwszy nazwy zestawionej, utożsamiający, Gąsówka może pochodzić od ap. gęś, w jęz. białoruskim huś, lub od nazwy osobowej Gęś. Być może jednak od nazwy miejscowej Gąsawa określającej okolicę szlachecką, w obrębie której było kilka wiosek, a w ich nazwie występowało słowo Gąsówka.  Stanisław Rospond twierdzi, że miejscowość Gąsawa, położona koło Bydgoszczy, wzięła swą nazwę od rzeki. Jednak to najpierw była rzeka Gąsawa, którą nazwano tak od gęsi.Ziemie, które należały to do Podlasia, to do Mazowsza, zasiedlane były od XIII w. i powtórnie kolonizowane na przełomie XIV/XVw. Dlatego przenoszono nazwy rodowe z Mazowsza na Podlasie. Być może z tamtych terenów przybyli osadnicy w okolice Łap i założyli wieś o nazwie Gąsówka. Często zdarzało się, że miejscowościom nadawano nazwę taką, jaką miała poprzednia, z której przybyli pierwsi osadnicy w dane miejsce.

Dawną granicę Suraża wyznaczała rzeczka Gąsówka, posiadająca wykształconą własną dolinę, wpływająca do Narwi. Po jej południowej stronie znajduje się wieś Daniłowo Małe, a po zachodnio-północnej Gasówka Stara, Gąsówka Oleksin, Łapy Korczaki i Łapy Pluśniaki. Obecnie rzeczka ta nosi nazwę Szeroka Struga. Najprawdopodobniej od nazwy rzeki pochodzi nazwa Gąsówka. Jest to nazwa topograficzna.„Oleksin – nazwa znana od XVI w. (Olexino 1524). Pochodzi od imienia Olexy, Oleksy i stanowi fonetyczną odmianę imienia Aleksy. W średniowieczu ta postać imienia występowała przede wszystkim na wschodnim pograniczu Polski, a także w Małopolsce i na Mazowszu”.Drugi człon, uzupełniający - nazwa dzierżawcza od nazwy osobowej Oleksa, Aleksa.Imię Aleksander należało kiedyś do najbardziej popularnych. W Polsce upowszechnił je car Aleksander I przez zakładanie miast i osiedli, np. Aleksandrów Kujawski, Aleksandrów Łódzki.Aleksander – w topografii polskiej aż 158 miejscowości wywodzi nazwę od tego imienia.