85. rocznica agresji sowieckiej na Polskę. Światowy Dzień Sybiraka

środa, 18 wrzesień 2024

Hołd bohaterom i ofiarom sowieckiej agresji oraz wszystkim mieszkańcom Łap i okolic, którzy w czasach okupacji sowieckiej zostali deportowani w głąb Związku Radzieckiego, złożyli przedstawiciele władz samorządowych: burmistrz Łap Krzysztof Gołaszewski wraz z sekretarz gminy Joanną Micotą, przewodniczący Rady Miejskiej Leszek Paweł Gulewicz oraz radni: Krzysztof Dobkowski, Zdzisław Malinowski i Adam Karasiewicz. Radę Powiatu Białostockiego reprezentowały radne: Maria Busłowska i Grażyna Gąsowska. Przybyli także przedstawiciele Koła Terenowego Klubu Więzionych Internowanych i Represjonowanych na czele z prezesem Zenonem Perkowskim oraz delegacje szkół. Młodzieżową Radę Miejską reprezentowali Klaudia Janowik i Szymon Łapiński.  Obecni byli także mieszkańcy.

Delacje złożyły symboliczne wiązanki kwiatów i zapaliły znicze przy Pomniku Niepodległości, Krzyżu Sybiraków oraz na Grobie Nieznanego Żołnierza w Łapach.

O godzinie 15. w mieście włączono syreny alarmowe.

85 lat temu…

Przypomnijmy. 17 września 1939 r. Związek Sowiecki złamał pakt o nieagresji i wkroczył na teren Rzeczypospolitej Polskiej. Dwa wrogie mocarstwa Niemcy i Związek Radziecki zaatakowały niemal jednocześnie naszą Ojczyznę.

W wyniku tych wydarzeń aresztowano ponad 200 tys. Polaków – głównie przedstawicieli inteligencji, tysiące z nich zamordowano – zbrodnia katyńska, blisko 1,5 mln osób wywieziono w masowych wywózkach w głąb Związku sowieckiego. Liczba ofiar sowieckiej okupacji z lat 1939-1941 do dziś nie jest w pełni znana. Z Łap w czterech  masowych transportach wywieziono kilkaset osób. Pierwsza wywózka miała miejsce w lutym 1940 roku. Kolejna w kwietniu.

W 2013 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił 17 września Światowym Dniem Sybiraka. Jego celem jest właśnie upamiętnienie rocznicy agresji ZSRR na Polskę (17 września 1939) i jej konsekwencji dla deportowanej ludności cywilnej.

Mimo że okupacja sowiecka trwała zaledwie 21 miesięcy, do 22 czerwca 1941 r., zapisała się krwawo na kartach historii narodu polskiego. Wśród represji zastosowanych przez Sowietów należy wymienić aresztowania, m.in. przedwojennych działaczy politycznych, społecznych, przedstawicieli administracji polskiej, inteligencji, duchowieństwa czy służb mundurowych, zsyłki do łagrów, cztery masowe deportacje obywateli polskich w głąb ZSRS, zbrodnię katyńską, przymusowe narzucenie obywatelstwa sowieckiego.

Przez niemalże pięćdziesiąt lat, w okresie rządów komunistycznych w Polsce, tematyka ta była skazana na zapomnienie. Nie można było pisać o okrucieństwie żołnierzy Armii Czerwonej, bezwzględności organów NKWD czy rzeczywistości życia na zsyłce.

Film pt. "Sowiety wkroczyły. Z bolszewikami nie walczyć" zrealizował historyk Piotr Sobieszczak z Łapskiego Towarzystwa Regionalnego im. ppłk. St. Nilskiego-Łapińskiego.