40. rocznica wprowadzenia stanu wojennego

poniedziałek, 13 grudzień 2021

40 lat temu, w niedzielę 13 grudnia 1981 r. o godz. 6 rano, Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował on Polaków o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju.

W niedzielę 12 grudnia w przededniu 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce spotkaliśmy się, aby uczcić pamięć ofiar i bohaterów tamtych wydarzeń, którzy w wyniku działań ówczesnej władzy straciły życie, zdrowie, wolność.

W uroczystościach uczestniczyli: burmistrz Krzysztof Gołaszewski wraz z sekretarz gminy Joanną Micotą, przewodniczący Sławomir Maciejewski oraz radni Rady Miejskiej: Krystyna Grabowska, Leszek Gulewicz, Andrzej Mojkowski,  Adam Perkowski, Piotr Pułkośnik, Andrzej Rogowski i Stanisław Żochowski. Obecny był również radny Rady Powiatu Białostockiego Andrzej Gąsowski. Nie zabrakło pocztu sztandarowego oraz członków i przedstawicieli Klubu Więzionych, Internowanych i Represjonowanych w Białymstoku, Koła Terenowego w Łapach z przewodniczącym Zenonem Perkowskim na czele. We mszy św. oraz spotkaniu przy Krzyżu licznie uczestniczyli także mieszkańcy.

Uroczysta msza św. w kościele św. Ap. Piotra i Pawła

Uroczystości rozpoczęły się montażem słowno-muzycznym w wykonaniu uczniów Szkoły Podstawowej nr 2 im. Mikołaja Kopernika w Łapach, które poprzedziły mszę św. w kościele św. Ap. Piotra i Pawła w intencji osób represjonowanych w trakcie stanu wojennego.

Mszę św. celebrował i przewodniczył ksiądz proboszcz Wojciech Stefaniak.

- Dzisiaj modląc się w intencji wszystkich ofiar stanu wojennego – zabitych, rannych, więzionych, internowanych, na różne sposoby prześladowanych, jednocześnie oddajemy im hołd i podziwiamy ich odwagę w przeciwstawianiu się złu – mówił burmistrz Krzysztof Gołaszewski, który zabrał głos podczas mszy św. Pan burmistrz podkreślał, że „pragnienie godnego życia w pogłębiającym się kryzysie gospodarczym, ale przede wszystkim wolności, demokracji, wyzwolenia z komunistycznej dyktatury i sowieckiego wpływu była silniejsza i potężniejsza niż cały aparat władzy, 70 tys. żołnierzy Wojska Polskiego, 30 tys. funkcjonariuszy MSW, czołgi, wozy bojowe, wojskowe patrole na ulicach i wszystkie represje stanu wojennego (…). Nawet tak ostateczne środki jak wprowadzenie stanu wojennego nie przerwały i nie stłumiły procesu przemian, które ostatecznie doprowadziły do tego, że żyjemy wolnej, demokratycznej i suwerennej Polsce”.

Modlitwę wiernych przygotował i odczytał Henryk Jurczak członek Klub Więzionych, Internowanych i Represjonowanych w Białymstoku, Koła Terenowego w Łapach.

„Na zakończenie  mszy św.  przewodniczący Rady Miejskiej w Łapach Sławomir Maciejewski podzielił się refleksją na temat anonimowości ofiar stanu wojennego. Ofiary te mają konkretne imiona i nazwiska. Instytut Pamięci Narodowej ustalił, że zweryfikowana listę 56 ofiar należy traktować jako minimalną liczbę śmiertelnych ofiar stanu wojennego.

Przewodniczący przypomniał nazwiska i imiona: Stanisława Kosteckiego - pierwszej ofiary stanu wojennego, który zmarł 15 grudnia 1981 podczas pacyfikacji strajku na Politechnice Wrocławskiej, 17- letniego Emila Barchańskiego - najmłodszej ofiary stanu wojennego, 19- letniego Grzegorza Przemyka i 20- letniego Antoniego Browarczyka. Zachęcał do zapoznania się z życiorysami tych osób, pozwoli to lepiej zrozumieć ogrom tej tragedii. Apelował, abyśmy 13.12.2021 o godz. 19.30 w oknach naszych mieszkań ustawili zapalone świece jako symbol pamięci o ofiarach stanu wojennego, a także jako wyraz wdzięczności dla inicjatorów "światła wolności" Świętego Papieża Jana Pawła II oraz Prezydenta USA Ronalda Regana, którzy w wigilię 1981 po raz pierwszy zainicjowali to działanie".   

Spotkanie przy Krzyżu obok ZNTK

Następnie uczestnicy obchodów przemaszerowali pod Krzyż Solidarności, który znajduje się obok dawnych Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego.

Burmistrz Krzysztof Gołaszewski zachęcił zgromadzonych w tym miejscu do wspomnień i refleksji na temat stanu wojennego. Serdecznie podziękował dyrekcji, nauczycielom i uczniom Szkoły Podstawowej nr 2 za obecność. Pan burmistrz podkreślał ogromną rolę młodych ludzi w pielęgnowaniu historii. Prosił,  aby niosąc pamięć o trudnej przeszłości kształtowali lepszą przyszłość. Do tych słów odnieśli się także radny powiatowy Andrzej Gąsowski i członek Klubu Więzionych, Internowanych i Represjonowanych w Białymstoku, Koła Terenowego w Łapach.

Przy Krzyżu zostały złożone symboliczne wiązanki kwiatów i zapalono znicze.

Z kolei przewodniczący Sławomir Maciejewski zaprosił wszystkich chętnych, aby jeszcze raz  13 grudnia o godz. 17.00 w dowód pamięci o ofiarach stanu wojennego zapalili pod tym krzyżem znicze.


Stan wojenny został zawieszony 31 grudnia 1982 r., a ostatecznie odwołany 22 lipca 1983 r.