„Rola samorządu – za co odpowiada gmina, powiat, województwo” wykład J. Ł.

15 listopada 2018 r. Jacek Łapiński przeprowadził wykład na UTW w Łapach pt. „Rola samorządu – za co odpowiada gmina, powiat, województwo”.

Samorząd tworzą wszyscy mieszkańcy jako lokalną wspólnotę samorządową, a aktywność społeczna nie kończy się tylko na wyborach. Każdy obywatel może przyjść na sesję rady i ich komisje, mieć wgląd do dokumentów i protokołów. Ma także prawo do informacji publicznej. Na wykładzie przedstawione były zasady funkcjonowania samorządu, zadania poszczególnych jednostek samorządu i możliwości finansowe (dochody publiczne odpowiednie do zadań). Zadania dzielą się na zadania własne i zlecone. Dochody to dochody własne, subwencje ogólne i dotacje celowe. Warto zwrócić uwagę na dualistyczny system organów władz. Rada gminy (w przypadku Łap: Rada Miejska) pełni funkcję stanowiącą i kontrolną (zobacz art. 18 ustawy o samorządzie gminnym), zaś burmistrz jest organem wykonawczym. W powiecie to rada powiatu i zarząd powiatu , a województwie: sejmik i zarząd województwa. Istotną rolą jest sprawowaniu mandatu przez radnego – radny nie jest związany dyscypliną partyjną, jest zobowiązany do reprezentowania wszystkich mieszkańców. Jednostki samorządu nie są instancyjne i nie ma między nimi zależności hierarchicznej. Są samodzielne, niezależne, autonomiczne. Istnieje zasada domniemania kompetencji jednostek samorządu terytorialnego – wykonują zadania publiczne, które nie są zastrzeżone konstytucją lub ustawą dla innych organów władzy publicznej, a gmina wykonuje wszystkie zadania nie zastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego. Zasadą jest także jawność funkcjonowania samorządu terytorialnego czy nadzór funkcjonowania jednostek samorządu z punktu widzenia legalności. Mowa była także o możliwości referendum lokalnym czy skargi sądowej do sądu administracyjnego na przepis aktu prawnego. Jeśli chodzi o funkcjonowanie samorządu to mówi o tym Konstytucja (artykuły 163-172), ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (o zadaniach gminy mówi artykuł 7 tejże ustawy), ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (o zadaniach powiatu mówi artykuł 4 ustawy), ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (o zadaniach województwa mówi artykuł 14 ustawy) i inne ustawy. Warto także zapoznać się ze statutami gminy, powiatu i województwa.

Na koniec wykładu wywiązała się interesująca dyskusja. Spotkanie zakończono informacjami dotyczącymi działalności UTW.